Co to za zabieg?
W przychodni rehabilitacyjnej wykonuje się bardzo wiele różnego rodzaju zabiegów fizykalnych. Jednym z takich zabiegów jest jonoforeza, która dość często zlecana jest przez lekarzy.
Jonoforeza jest zabiegiem, który wykorzystuje prąd stały do wprowadzenia leku w ciało pacjenta. W jonoforezie mamy do czynienia z dwoma elektrodami, pomiędzy którymi przepływa prąd. Elektrodę czynną umiejscawia się zwykle na obrzękniętym, bolesnym miejscem, a bierną po przeciwległej stronie, a jeśli to niemożliwe w pobliskim miejscu.
Jak działa jonoforeza?
Pod elektrodą czynną oprócz zwykłego podkładu dodaje się podkład nasączony lekiem.
Tak jak w bateriach, tak i tutaj mamy biegun dodatni i ujemny. W zależności od stosowanego leku określa się, pod którą elektrodą znaleźć ma się substancja czynna zawarta w maści/żelu. Następnie przepływ prądu stałego ma za zadanie „wepchną”ć substancje lecznicze do głębiej położonych tkanek. Dodatkowo zastosowanie prądu stałego zwiększa przepuszczalność błon w tkankach. Wg literatury stosując jonoforezę, może wchłonąć się aż 2 tysiące razy więcej substancji leczniczej niż przy zwykłym wcieraniu maści w skórę.
Prócz wyżej wymienionego zwielokrotnionego efektu wchłaniania się leku, trzeba podkreślić omijanie układu pokarmowego przez lek. Dzięki zastosowaniu jonoforezy, można więc leczyć zapalenia mięśni, ścięgien nie oddziałując negatywnie na wątrobę, żołądek czy jelita.
Niektóre z przeciwwskazań do zabiegu to: ropne stany zapalne, zaburzenia czucia, owrzodzenia, okolice miejsca, gdzie jest lub był nowotwór, rozrusznik serca, zakrzepy, uczulenie na lek.
Ile trwa zabieg i co powinienem odczuwać w trakcie jonoforezy?
Zabieg powinien trwać od 10 do 30 minut. Zwykle jednak nie przekracza on 15 minut. Pacjent może odczuwać delikatne mrowienie. W przypadku nieprzyjemnych odczuć np. bólu, pieczenia, należy bezzwłocznie poinformować fizjoterapeutę. Prąd stały może mocno podrażnić tkanki, dlatego też w przypadku jonoforezy zaleca się stosowanie bardzo małych dawek. Brak odczuć nie oznacza braku działania zabiegu. W jonoforezie najważniejsze jest wchłanianie substancji leczniczych, a nie efekt czuciowy.
Aktualizacja (29.06.2023): ostatnio na szkoleniu jako minimalny czas trwania zabiegu jonoforezy określono 30 minut, co w zasadzie negowałoby zasadność jej użycia w przychodniach rehabilitacyjnych, gdzie nie spotkałem się, aby trwała ponad 20 minut.
